Ilaçi Remdesivir ul disi numrin e vdekjeve dhe kohëzgjatjen e sëmundjes pas infektimit me Corona, por nuk është ai ilaçi magjik, siç pritej. Një studim i fundit i OBSH konfirmon rezultatet e mëparshme lidhur me ilaçin.
Menjëherë pas bërjes publike të rasteve të para me virusin Corona në Kinë, ilaçi Remdesivir u vu në fokus. Ky ilaç i zhvilluar në luftë kundër infektimeve me Ebola kishte dhënë rezultate në laborator edhe kundër SARS apo viruseve Corona MERS – dhe dihet se, virusi i ri SARS CoV-2 është një varint i infektuesit SARS të vitit 2002. Nga ana tjetër Remdesivir i zhvilluar nga koncerni farmaceutik, Gilead Sciences si GS-5734 nuk është i lejuar zyrtarisht në asnjë vend. Ai përdoret megjithatë në kuadër të një lejeje të posaçme emergjence (EUA) dhe në shumë vende në kuadër të studimeve klinike. Gliead Sciences i ka dhënë këtij ilaçi këtë vjeshtë emrin Veklury.
Studimi i parë klinik u zhvillua në maj 2020 në SHBA me rezultate pozitive, gjë që çoi në dhënien e lejes së emergjencës nga Autoriteti Federal i Ilaçeve, FDA në SHBA. Që nga kjo kohë Remdesivir lejohet të përdoret tek pacientë të veçantë që kanë zhvilluar sëmundjen e mushkërive Covid-19.
Në 15 tetor 2020 Organizata Botërore e Shëndetësisë, OBSH publikoi një studim paraprak të papërfunduar nga Peer-Review (Manuskriptet studimore kalojnë nëpër një proces të brendshëm ose të jashtëm të pavarur përmes ekspertizave të ndryshme për cilësinë e studimit, ku bëhen kritika apo korrigjime që duhen marrë parasysh deri në përfundimin e studimit, shën.red.) lidhur me Remdesivir, MedRxiv. Aty thuhet, se ky ilaç e ul shumë pak vdekshmërinë e pacientëve. Studimi ka dalë si rezultat i të ashtuquajturit SOLIDARITY Trial, ku janë vlerësuar të dhënat e më shumë se 11.266 pacientëve.
Në një prononcim të Gilead Sciences shprehet keqardhja, që nga studimi i parapublikuar “të dhënat nga kjo përpjekje e hapur globale në seri nuk kanë kaluar nëpër verifikimin rigoroz, siç është zakon për një debat konstruktiv shkencor.” Gilead Sciences iu referua një studimi tjetër me 1062 pacientë, që ishte publikuar më parë në New England Journal of Medicine, dhe që tregonte, se me Remdesivir kohëzgjatja e shërimit shkurtohet nga 15 në 10 ditë. Firma ka aplikuar më 1 gusht për lejen e rregullt të përdorimit të ilaçit, por autoritetet amerikane nuk kanë vendosur ende.
Si ndikon në trup Remdedesivir?
Efekti antiviral i Remdesivir bazohet në funksionin e tij si nukleotidanalog. Substanca frenon procesin e polimerazës RNA (RdRp) të virueseve si Ebola apo MERS, sepse struktura e saj i ngjason elementëve të RNA-së dhe në shumimin e viruseve gabimisht këto infiltrohen në genomet e dublikateve të reja të virusit. Kështu nuk krijohen dot viruse veprues. Tek Ebola ilaçi Remdesivir nuk ishte vërtet efektiv, por tregoi rezultate premtuese në mbjelljen e qelizave dhe eksperimenteve të para tek majmunët Mamakë kundër viruseve të afërta me SARS-CoV2 si SARS dhe MERS-CoV.
Shtëpia e Bardhë ngre lart efektet pozitive
Rezultate e para pozitive të studimeve të hershme klinike në SHBA janë kumtuar drejtpërdrejt nga Shtëpia e Bardhë më 29 prill. Drejtori i Institutit Kombëtar për Sëmundjet Alergjike dhe Infektimet, (NIAID) Anthony Fauci tha se “ky do të bëhet një trajtim standard.” Në një studim të financuar nga ky institut kishin marrë pjesë 1063 pacientë me shkallë të ndryshme të sëmundjes dhe që u trajtuan 10 ditë rresht me Redesivir apo placebo. Rezultatet jepnin të dhëna për një shërim më të hershëm të pacientëve. Sipas NIAID pacientët treguan shenja shërimi në 31% më pak të kohës krahasuar me pacientët që morën ilaçe placebo. Por dallimi nuk ishte shumë i qartë. Pacientët me Remdesivir u shëruan për 11 ditë ata me placebo për 15 ditë. Vdekshmëria tek pacientët e trajtuar me Remdesivir ishte 8%, kurse tek ata të patrajtuar me të 11,6%.
Studime të ndërprera
Këto rezultate u mjaftuan përgjegjësve për të dhënë lejen e përkohshme të posaçme. Instituti Kombëtar i Shëndetit bëri të ditur, se rezultatet janë të mjaftueshme. Si pasojë u ndërpre para kohe një studim i Safyte Monitoring Boards, DSMB, më 27 prill.
Paralelisht me rezultatet e suksesshme nga Uashingtoni, nga Kina erdhën rezultate disa jo entuziaste, ku Remdesivir filloi të përdorej në Vuhan në studime të kontrolluara të provuara për efektshmërinë tek pacientët në trajtim intensiv. Por ndërkohë në Vuhan mungojnë pacientët për shkak të rënies së madhe të numrit të infeksioneve, gjë që çoi sërish në ndërprerjen e studimit, bëri të ditur revista mjekësore, The Lancet.
Çfarë të thonë rezultatet?
Si të dhënat nga prilli, edhe studimi i fundit i OBSH, të thonë, se Remdesivir duhet të konsiderohet qartë si ilaç me efekt të moderuar. Ai e ul lehtë vdekshmërinë, por jo tepër, dhe ndikon që kohëzgjatja e sëmundjes të shkurtohet me pak ditë. Kjo është e gëzueshme, por nuk është ai suksesi i madh që ishte pritur nga një ilaç kaq premtues në fillim.
Ekspertë gjermanë të njohur si specialisti për infektimet Prof. Dr. Gerd Fätkenheuer nga Klinika Universitare e Kölnit, që drejtoi një studim me pacientët e trajtuar me Remdesivir në Gjermani, pret pas publikimit të studimit marrjen pa vonesë të lejes për përdorimin e ilaçit. “Për pacientët me një formë të rëndë të sëmundjes ky studim të jep shpresë, që të shërohen më shpejt dhe më të sigurtë nga infektimi”, tha Fätkenheuer në maj.
Rezultatet e studimit të fundit të OBSH të 15 tetorit, SOLIDARITY Trial me 11.266 pacientë i komenton edhe shefi i klinikës së Infektimeve dhe Mjekësisë Tropike, Prod. Dr. Clemens Wendtner. “Rezultatet e studimit të zgjeruar të OBSH, SOLIDARITY Trial me 11.266 pacientë nuk janë të papritura, prandaj edhe më pak zhgënjyese. ”
Sipas tij “megjithë kufizimet që nuk kemi të dhëna të detajuara në serverat Preprint dhe ende mungon përfundimi i studimit nga Peer Review, duhet thënë, se studimi nuk e ka qëlluar objektivin kryesor final: asnjë prej ilaçeve të testuara, si Remdesivir, Hydroxychloroquin, Lopinar/Ritonavir dhe IFN-ß1a nuk e ul vdekshmërinë e pacientëve simptomatikë me Covid-19 të trajtuar në spital.
